Schoonenberg

Sailing Instructions – VOC Ship Schoonenberg

By March 25, 2022No Comments

Before the departure of the Schoonenberg from Batavia, Albert van Soest was given Sailing Instructions. These pages detail the expectations of the company as to his performance of duties, and specific route guidance for the trip.

The first three pages of the Sailing Instructions for VOC ship Schoonenberg.

Here follows the full transcription in Dutch, with an abbreviated translation into English (the fashion of the time was for very wordy and winding sentences).

Page 1

Instructie ende ordre voor de opperhoofden van de twee Retourscheepen Schoonenberg en Anna Maria gaande van Batavia med thee, en Jaccatrase coffijboonen na het vaderland over Caab de Goede hoop om sigh gesamentlijk daarnaa in hunne reijse te reguleeren. Nademaal deboven genoemde twee retourscheepen ten vollen vaardigh en in gereedheijd zijn, om onder het geleijde der heeren, voorgeschreven reijse te ondernemen, soo sullen ue naar gedane monstering en na dat onse papieren aan boort gekomen sullen weesen, tragten zoo spoedig buijten de straat Sunda te geraken, als eenigzints doenelijk zij, alvoorens met malkandren een goede en bondige zeijnbrieff opgesteld hebbende, ten welken ..

Instructions and orders for the officers of the two Return-Ships Schoonenberg and Anna Maria, going from Batavia with tea and coffee to the fatherland, via the Cape of Good Hope, in order for them to regulate their journey together. After the above-mentioned two return ships are fully operational and in readiness to undertake the prescribed voyage under the guidance of the lords, and after the crew muster and our papers are on board, you will then proceed to leave the Sunda Strait as quickly as possible. Beforehand, having drawn up with all others a good and succinct sailing letter, for which

Page 2

sijnde de copije van de zeijnbrieff der laatst vertrokkene twee retourscheepen in Iber[num] d’anno 1721 alleen maar tot voorbeeld, en niet tot een w[_] midsgaders daarom per naasten een affschrift van den zeijnbrieff, die ue med malkanderen staan te maken verwagten zullen van caab de goede hoop, zoo haast ue van daar zulks sal mogelijk wesen herwaard te best[el]len onder hun schrijvens, alsoo altans is verstaan om de geduurende oostelijke winden geen pantsjallang med ue tot aan de mond van de straat sunda te laten affseijlen soo haast zullen ue dan tot buijten voormelde straat niet wesen geadvanceerd, off zullen haar werk moeten maaken omme op ’t digste de Caab de goede hoop voormelde te bereijken langs sodanige courssen als ue haar zullen bevinden te wesen voorgeschreven bij een nevens gevoegde Zeijlaas ordre, die men voor dese bodems expres heeft doen formeren, en tesamen stellen door den Equipagie

the copy of the Sailing Instructions of the last two departing Return-Ships in 1721 serve only as an example, to help you get to the Cape of Good Hope as quickly as possible. Because of the easterly winds, there will be no Pantsjallang (smaller vessel) accompanying you until the mouth of the Sunda Strait …

Page 3

-meester Michiel Westpalm, med nogh andere ervaren schippers, invoegen nu sigh daarnaa ook precise sullen hebben te reguleeren. Indien na voorschrevene monstering van den S fiscaal nog eenige persoonen bevonden mogten werden hun versteeken te hebben, ’t sij officieren, matroosen, soldaaten, jongen, ofte wie het ook mogte zijn, niemande uijtgesondert, die sullen niet vermogen te boek gestelt off reequening verleente wierden, maar volgends de ordre der heeren bewinthebber en sonder gagie moeten blijven loopen, gelijk ook alsulke persoonen, die gesuspendeert, off gedepoteerd aan boord komen schoon zij sig op de reijse nabehoren droegen, niet in hare voorige qualiteijt sullen mogen herstelt, nogte gegageerd ofte gebruijkt werden, dan daartoe sij scheep gekomen zijn, op peene van de hoogste indignatie der heeren meesters, en dat

(The Sailing Instructions) have been put together by the Equipment Master Michiel Westpalm and other experienced Skippers. If any stowaways are found on board after the mustering, whether Officer, Sailor, Solidier, Boy, or whoever, then they shall not be put on the books nor paid.

Page 4

alsulke geboekte gagie van verstookene off gedegradeerde luyden sullen werden gebragt ten laste van de geene die sulks geordonneerd sullen hebben. Buijten ’t princen Eijland in ruijme Zee gekomen zijnde, sal men dese scheepen geduurende de reijse bij den anderen moeten tragten te houden, en geen Separatie, zoo veel doenelijk gedoogen, twelk ue tesamen en elk in ’t bijsonder word aanbevolen zodanig als ue ’t selve voor de heeren principaalen, meenen te sullen komen en moeten verantwoorden. Zullende de cours voor Eerst om in de ge[ne]rale Z: O: passaad wind te geraaken op de Zuijderbreete van 10:11 â 12: graden meest zuijden dienen te werden aan gewend, na[] dat best komt te slag boegen, en dan verder om te spoediger de westerlengte te bereijken W: Z: W: aan tot de lengte van St. Brandon en de hoogte van 24 â 25 graden

And now the navigation: After passing Prince Island an entering the open sea, you shall keep your ships together during the whole journey, without any separation insofar as possible.

The first course will be to take the generally South-Easterly wind at latitude 10-12 degrees South, so steer south to get there. Then aim for a West-South-Westerly course to reach the longitude of St. Brandon, and the latitude of 24-25 degrees …

Page 5

daar men 15 1/2 a 16 graden noortwestering, komt te bevinden, wanneer men wijders west ten Zuijden en W: ZW: moet aanloopen, om boven madagascar te geraken, daar men ten minsten 80 â 90 mijlen boord moet tragten te stevenen, tot omtrent de lengte van 70: graden, daar wel de grootste miswijsing bevonden werd van 24: â 25: graaden; Boven madagascar gekomen zijnde en sulks tot de breete van 27 â 28 graden (daar de stroomen meest om de Zuijd loopen, sullen ue dan voorts Z:W: ten W: wel soo westelijk aan zeijlen tot dat men omtrent 95 graden hoogte komt te beloopen maakende alsoo ongevaar 80: mijlen buijten ’t land van Natal te blijven, alwaar omtrent 18 a 18 1/2 graden miswijsingh bevonden werd, waar aff westelijk gestuurd moet werden om het riff van Cabo de Aguilhas ende gronden daar buijten te komen aanlooden, en alsoo de Caab de goede hoop te bezeijlen

… where you will find 15.5-16 degrees of northwest variation. At this point you should steer West by South and West-South-West, to arrive above Madagascar, where you must remain for 80-90 miles, until about the longitude of 70 degrees, where the greatest variation of 24-25 degrees will be found. Above Madagascar and at the latitude of 27-28 degrees (where the currents mostly run south, and you should then steer South-West by West and certainly so westerly until you are about 95 degrees longitude and remain about 80 miles outside the land of Natal, where around 18-18.5 degrees of variation is found. From there, steer West to remain outside the reef of Cape Agulhas, and reach the Cape of Good Hope.

Page 6

In’t aandoen van de caab sullen ue hun hebben te reguleeren na de memorie en wercken, door den gesagvoerder daar opgesteld, volgens de mede gaande secrete zeijnbrieff item waarop nog op ’t geraaken van dieselve caab, de saldanhabaij ’t dasseneilant, de caab falso [et cetera] mogte te letten vallen vervat vinden bij seekere instructie, door d’Edele heeren bewinthebberen doen instellen, gelijk ook op wat wijse men tussen ’t robbeneijland, en de leeuwenberg onbeschroomt mag ankeren, en van welke instructie als zeijnbrieven, een ider van ue nevens desen een ter hand gesteld werd, mo[et]ende ue verders ook gedagtig zijn, niet alleen in’t aandoen van genoemde Caab, maar ook in zee, en over al geduurende de gansche reijse sig wel op hoede ende slagvaardig te houden, en (gelijk vooren gesegt) bij den anderen te blijven, om van geen openbaar vijanden off bedeckte vrinden, onder wat

When calling at the Cape, pay attention to the separate sailing instructions written by the pilot there, where you can anchor, etc. As mentioned before, stay together (with the other ship), to avoid being misled or damage by enemies.

Page 7

scheijn ’t ook mogte zijn misleijd ofte beschadigd te werden. Boven al zal dit vereyschen bij den tegenwoordigen tijd ter oorsake nu vier jaren lang omtrent voornoemde Caab de goede hoop sig niet alleen heefd laten sien een zeekeren zeeschuijmer, sig noemende den draak; maar ook formeel eens weggenomen, en naderhand weder gelargeerd heefd het compagnies fregat d’Uno en selfs anno 1720: sig niet ontsien gehad tot twee distincte reijsen het het wel gemonteerde schip Assenburg te aggnesseeren, item naderhand gesegd word, sig nog formidabelder te hebben gemaakt door het wegnemen van een Engelsen bodem boven het geene vandier gelijke zeeroverijen en haren toeleg op ’s compagnies schepen word gewaagd bij brieven van de Edele groot agtbare heeren bewinthebberen ter camer tot amsterdam ende tot middelburg in Zeeland, in dato [] december 1718.

Above all, be aware that there is a Pirate Ship, known as Den Draak, operating in the area of the Cape, which has been active now for four years, and which captured the company ship D’Uno in 1720, as well as making two separate attacks on the well equipped ship Assenburg, and has been strengthened by the taking of an English ship. More details are in the letter from the Directors of the chamber Amsterdam and Zeeland dated December 1718.

Pirates

Van Soest was only too well aware of the pirate situation at the Cape of Good Hope: on his previous homebound trip from Batavia, in command of the VOC ship Hopvogel, he was in the thick of it.

In February 1720, the Hopvogel was nearing the African continent, with plans to set into the Cape for the usual half-way-home replenishment and rest, before continuing onwards to the Netherlands. On February 13th, a sister ship, the Assenburg, had been twice attacked just 60 miles west of the Cape by a fearsomely large pirate vessel, carrying 230 men and 26 guns. This was the now infamous Draak (The Dragon). She had an array of flags available – Dutch, English, and red and black. The pirates fired cannons at the Assenburg, aiming to immobilize the ship by damaging its masts and rigging. Although five VOC sailors were injured, and sustained some damage, they fought off the attack and limped into the Cape on February 22nd.

The authorities at the Cape, now fearful of further attacks, formulated a defensive plan. Aware that the Hopvogel was due in the coming weeks, they sent out a fleet of small armed ships to meet her and escort the valuable ship safely back to the Cape. This they did, but not before the Hopvogel and Albertus van Soest were hunted down by the same Draak in the first days of March 1720. They evaded capture, but were witness to a further attack on an English ship by the pirates. This time the pirates were successful.

The Dragon

Page 8 and onwards

Warning about pirates: Den Draak

Datum: Anno 1718 ende den 25 Februarij da 1720: waar van de ectracten involgender wijse sijn luijdende Namoutlijk. —

Uijt de brieff van Amsterdam van den 12 December 1718. —

Desen diend ons ul keuniff wdoor hebben dat wij varigt hebben bekomen dat sig agt kloeke rovers tevoeten vier vugelse, een duijtse ende france oukonden omtrent de cust brazil voor Farnabucq, Baija detodos Los Santos, en Rio de Janeiro, die ook bijde tac-menten, wel aff en toe varen na de cust van Guinea, off na de Zuit Zee men zegt, dat dese rovers compagnies uijtgaande Schip D’Uno op de hoogte van Farnabucq soud genomen hebben, en aan’t eijland Ferdino do de Nasanija ofte Norumbo, leggen de op de zuijder brete van drie graden en 5 minuten, en op de lengte van drie honderd negen en veertig graden en twintig minuten opgebragt, voornemens zijnde om op de hoogte van ‘t eijland afceuliou op de retour vloor te passen die in ‘t aanstaande jaar 1719 uijt Judieu verwagt word, tot confirmatie van ‘t geen bij den crioff/brioff der vergadering van Seceukthienen van 15 Julij des Jaar..

Location of the taking of D’uno

Page
..Jaar deele is tekennen gegeven, ten eijnde dat vE Comp = passeerende scheepen: daar van waar schouwen, om de kusten, soo veel doenlijk wuijden en alle bedenkelijke voorsorge draagen dat de scheeps overheden wel op haar hoede mochten zijn, om van dat volk niet overvallen te werden.—

Uijt die van Zeeland van 25 februarij 1720. —
Sedert bij blecamier? ten meesten dienste van de Compagnie besloten sijnde voorschreve bodem na de schepen Berbice en het raadhuijs van Middelburg (die apreseut in lading leggen en waarmede alle spoet gemaakt werd om deselve ook al ten versten aan vE; affwenden) niet telaks vertoeven; maar med de verste goede wind Zee W doen kiesen soo heefd men bij deselve, op de bekomen sekere tijding van dat en bij verenige Zeerovers die zig in zee outhouden, een desseijn soude zijn gesmeed om aff en aan de kust van Brazijl off dekaab, op Comp: uijtgaande scheepen WKruijlen, met Za 3 van haare schepen wel bemand en gemonteerd met tusschen de dertig en veertig ?puiken geschut, vervolgens goed gevonden en geresolveerd uijt deze fluijt die g’agt werd van geringe defensie…

Pirates pirates pirates

Page
.. te wesen te laten ligten nu in het schip do Berbia over verscheepen vijff kisten met contanten.-
Oversukke ul dan seer wel zullende konnen begrijpen dehooge noodsakelijkheijd om nied malkanderen vereenigd, en in Zee voor het in rest hunner meesters gecombineerd, op hoede waaksaam, vuslagvaardig te blijven, wil men ook van haar vertrouwen deselve daar toe kontinueel hun poogingen zullen iuhe werk stellen, in soo verre dat maar eenigsints med de gestalte van weir en wied se kommen worden over een gebragt tou eijs sij op dier wijse veijliglijk aanmeergens –kook ouder godes zegen zouden moge aanlanden. —-

De deser sake is het ul: bekend hoe ze niet als bemand zijn geworden med 80: kopen van ijder bodem en datse behoorlijk med hand schiet geweir benevens het benodigde cabuskruijt rond nu lang scherp voor hun depart van hier voorzien geworden zijn….

Page
…dat expres toe dien fine gecommiteerdens van land uijt onsen name aanboord zijn geweest en gem: ammunitie ook volgens orde gevisiteerd hebben. —-

Met bioff? dan aan dekaab de boa eveperauce? voornooemt gekomen zijnde sullen ul: aan den raad ordinaris en gouverneur deheer Maurits Pasques de Chasone off die het gesag aldaar van Comp= wegen soude mogen vaeren, overleveren onse derwaarts g’addresseerde buiwen, nu bijgevoegde papieren nudan voorts geduurende ul aanwesen ouverblijff aldaar sijn Edee Sckreunou nu respecteeren voor oppervlaghebber dier plaatse en uijt wien ul ook sullen verneemen en verstaan, wat ordres sijn V: van do Edele heeren principaalen sal hebben ontfangen tot verdere narigtinge die ul: dan ook in sulken geval gehouden sullen weesen gehoorsamentlijk te agtervolgen, en naar tekomen; dag dien…

Page
.. aangaande geene bevelen vinden de sullen ul van ververlinge en druck water behoorlijck voorzien zijnden, soo spoedig doenelijck zij van daar weeder opbreeken, van de buijte het robben eijland gekomen, midsgaders opnieuw als vooren gecombineerd zijnde ul: Cours moeten stellen W:N:W: 30 mijle om wat van de wal tekomen en dan N: aan zeijlen om niet die Cours St. Helena in ‘t gezigt teloopen sonder het selve nogtans te mogen aandoen dan bij de alder uijterste noodsaakelijkheijd maar niet die Cours ‘t sijle St. Helena niet siende sullen ul N:W:ten aanstuuren tot op de breete van ‘t Eijland Asencion en dan W: aangaan om alsoo gem Eijland seker te verkennen en als dan ul: Cours N:W: vervolgen tot op de noorderbreedte van 14.5 graden en lengte van 344: graden stellende dan de cours regt noorden aan tot op 40: graden noorderbreete om alsoo 25 a 30: mijlen buijten…

Directions to Amsterdam

Page

.. off bewesten de eijlanden van korffon floris heen te loopen, stellende dan de cours: N:N:O: aan tot op de noorderbreete van 53, en lengte van 353 graden, van daar dan de cours N:O: tot 58 graden noorderbreete ende oosterlengte van 2: graden vervolgens dan O:N:O: aan tot op de breete van de Zuijd hoek van hitland, als dan oost aategaan om deselve teverkennen, wanneer ul: tusschen geweste zuijdkook van fairhie sult door zijlen zoo de wind sulx wil toelaten, off anders benoorden hitland, om van daar de cours: testellen naar wxele dag alsoo verdagt zijnde ‘t zant niet te oostelijk, off, op tediepen water over tel loopen, om niet in de bogt van Ameland te vervallen maar ‘t selve tepasseren op 12: a13: vadems water om alsoo agter om een behouden rijse te komen verlangen. —

Dag ingevallen het alvoorens mogte gebeurt wesen…

Leave a Reply